Refluks żołądkowo-przełykowy, potocznie znany jako refluks żołądka, to jedna z najczęściej występujących chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego. To dolegliwość uważana przez wielu za niegroźną i często w związku z tym niesłusznie bagatelizowana. Nieleczona może nieść za sobą poważne konsekwencje zdrowotne. Choroba może prowadzić do rozwoju stanu zapalnego błony śluzowej przełyku, który z czasem może prowadzić do powstania przełyku Barreta. To stan, w którym znacznie zwiększone jest ryzyko wystąpienia raka przełyku.
Refluks żołądka: objawy
Refluks to choroba, która polega na cofaniu się treści żołądka i dwunastnicy do przełyku. To powoduje kłopotliwe objawy, takie jak zgaga (silne uczucie pieczenia w przełyku oraz okolicy mostka), odbijanie, dolegliwości bólowe w obrębie górnej części brzucha, ból w klatce piersiowej, cofanie się treści pokarmowej do przełyku.
Przyczyny refluksu żołądka
Przyczyną występowania refluksu żołądkowo-przełykowego jest nieprawidłowe funkcjonowanie mięśnia dolnego zwieracza przełyku. Mięsień ten, położony między przełykiem a żołądkiem, rozluźnia się, aby przepuścić przełykany przez człowieka pokarm czy płyn. Następnie, obkurcza się, aby nie dopuścić do cofaniaspożytej treści. U osób cierpiących na refluks mięsień ten jest wiotki, przez co przez jego nieprawidłowe napięcie dochodzi do powrotu treści do przełyku.
Refluks: dolegliwości towarzyszące
Większość osób, która cierpi z powodu refluksu, zmaga się również z przepukliną rozworu przełykowego. Jest to stan, w którym górna część żołądka przedostaje się ponad przeponę. Przepuklina nie powstaje bez powodu – bardzo dużą rolę odgrywają tutaj styl życia i zaniedbywanie przepony. Nieprawidłowa postawa ciała, słabe mięśnie, zwiększone ciśnienie jamy brzusznej, otyłość, nieprawidłowa dieta, siedzący tryb życia, brak aktywności ruchowej, stres – wszystko to prowadzi do osłabienia przepony i stworzenia warunków sprzyjających powstaniu przepukliny.
Pozafarmakologiczne sposoby leczenia refluksu żołądka
Farmakologiczne metody leczenia refluksu są większości osób dobrze znane. Mało kto wie jednak, że pomóc może także fizjoterapia. Odpowiednio dobrana terapia manualna może przynieść ulgę w dolegliwościach i znacznie poprawić jakość życia. Metody fizjoterapii pomagają również w zwalczaniu innych objawów somatycznych, często współwystępujących wraz z refluksem. W przebiegu schorzenia chorzy często skarżą się na bóle w okolicy głowy, obręczy barkowej, kręgosłupa, żeber i mostka.
Terapia manualna w leczeniu refluksu żołądka
Techniki terapii manualnej mogą stanowić skuteczne rozwiązanie w walce z bólem, występującym wraz z refluksem żołądkowo-przełykowym. Miejsca, które będą szczególnie ważne w terapii pacjenta obejmują: podstawę czaszki, kręgosłup szyjny, przeponę i klatkę piersiową, jamę brzuszną, obszar żołądka i jego aparatu wieszadłowego. Fizjoterapia skupiona jest na zmniejszeniu napięć w rejonie przełyku, przepony, żołądka i dwunastnicy tak, aby mięśnie mogły się swobodnie kurczyć. Narządy wewnętrzne, będące w nadmiernym napięciu, nie są w stanie właściwie wykonywać swojej pracy. To też manifestuje się m.in. refluksem, zgagą czy dolegliwościami bólowymi. Wyrównanie napięcia w tych obszarach pozwala przywrócić prawidłową pracę dolnego zwieracza przełyku.
Fizjoterapeuta pracuje również z autonomicznym układem nerwowym. Ten, jest bowiem odpowiedzialny jest m.in za proces trawienia. Skorzystanie z pomocy specjalisty pomoże przywrócić odpowiednie ciśnienie w jamach ciała, znormalizować napięcie i w ten sposób zredukować objawy choroby refluksowej. Bardzo ważną rolę odgrywa również edukacja pacjenta w kontekście ćwiczeń oddechowych. W praktyce jest to nauka oddechu przeponowego i opanowanie prawidłowych technik oddechowych przez pacjenta. N|ie bez znaczenia pozostaje przyjmowanie prawidłowej postawy ciała. Im lepsza postawa, tym bardziej prawidłowe ciśnienie w jamach ciała. Finalnie, sama aktywność fizyczna ma pozytywny wpływ na redukcję odczuwanych symptomów choroby.
Refluks żołądka – skuteczność leczenia w fizjoterapii
W leczeniu refluksu najbardziej pomocna w większości przypadków okazuje się modyfikacja stylu życia, między innymi: zadbanie o zdrową i zbilansowaną dietę, aktywny tryb życia, odpowiednie nawodnienie, zminimalizowanie stresu, utrzymywanie prawidłowej masy ciała, ograniczenie spożywania alkoholu, zaprzestanie palenia papierosów, unikanie zakładania ciasnej, niewygodnej odzieży, unikanie napojów gazowanych.
Tym nie mniej, kluczowe jest całościowe zaopiekowanie organizmu dotkniętego chorobą.
Kompleksowe leczenie pacjenta z chorobą refluksową, czyli farmakoterapia połączona z fizjoterapią, może wykazywać bardzo wysoką skuteczność, co wpłynie na znaczną poprawę jakości życia osoby chorej. Fizjoterapia może nie tylko złagodzić objawy, ale i przyczynić się do zmniejszenia ilości przyjmowanych leków.
Zmagasz się z refluksem żołądka? Odwiedź nasz gabinet i pozwól sobie pomóc!
Autorką tekstu jest fizjoterapeutka Iga Wróblewska.